Wiedli Elisabeth
Wied'li Pauline Elisabeth Ottilie Luise (29 Aralık 1843 – 2 Mart 1916), (edebiyatta Carmen Sylva adıyla da bilinir) I. Carol'un eşi olarak Romanya'nın ilk kraliçesidir.
Ailesi ve ilk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Neuwied'de Monrepos kalesinde doğmuştur. Wied Prensi Hermann ve eşi Nassau Prensesi Marie'nin kızıdır .
Elisabeth sanata eğilimliydi. Çocukluğunda, akıl hastaları için yerel akıl hastanesine seanslara ve ziyaretlere katılmıştır.[1]
Evlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]On altı yaşında genç bir kızken, İngiliz tahtının gelecekteki kralı VII. Edward için olası bir gelin olarak kabul edilmişti. Annesi Kraliçe Victoria durumu destekledi ve kızı Prenses Victoria'yı onu daha yakından incelemesi için görevlendirdi.[1] Elisabeth ailesinin de teşvikiyle dönemi uysal, evlenebilir bir prenses olarak yetiştirilebileceklerini umdukları Berlin bölgesinde geçiriyordu. Vicky incelemeleri sonunda "Ben görünüş olarak Bertie'ye uygun olacağını düşünmüyorum" şeklinde görüş belirtti. Ayrıca narin Prenses Danimarkalı Alexandra'nın "stil önemli ise Bertie sevecektir" diyerek öneriyi bu yöne kaydırdı. Bertie'ye Elisabeth'in fotoğrafları da gösterildi, ancak donuk olduğunu söyleyerek konunun tekrar gündeme gelmesini istemedi.[2] Sonunda, Alexandra, Bertie için gelin olarak seçilmiştir.
Elisabeth ilk olarak 1861'de Berlin'de Hohenzollern-Sigmaringen Prensi Karl'la tanıştı. 1869'da, dönemin Romanya Prensi Carol'da (Karl), uygun bir eş bulmak için Almanya'ya gitmişti. O da Elisabeth ile bir araya geldi ve 1869 Kasımın'da Neuwied'de evlendiler. Tek çocukları olan Maria, 1874'te üç yaşında iken öldü. Bu olay Elisabeth'in hiçbir zaman atlatamadığı bir travma oldu. Romanya'da krallık ilan edilmesinden sonra 1881'de Romanya Kraliçesi unvanını aldı.
Romanya Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinen 1877-1878 93 Harbi'nde (Rus-Türk Savaşı) yaralıların bakımına kendini adadı. Kendisininki ile benzer çalışmalardaki gayretleri ödüllendirmek için Kraliçe Elisabeth Haç Nişanı payesini oluşturdu. Romanya'da kadınların yüksek öğrenimini teşvik etti ve çeşitli hayır işleri için dernekler kurdu.[3] Kraliçe Maria Luisa Yoldaşlığı'nın 835. hamisi oldu . Curtea de Argeș veya Bükreş'te öldü.[kaynak belirtilmeli]
Ulusal Körler Derneği'ni kurmuş ve Romanya Kızılhaçı'nın kraliyet açısından ilk hamisi olmuştur.
Bir piyanist, orgcu ve şarkıcı olarak da fark edilmiştir. Aynı zamanda resim ve aydınlatma konusunda da yeteneklerini göstermiştir. Canlı şiirsel hayal gücü onu edebiyat alanına, özellikle de şiire, halk bilimine ve baladlarla uğraştırmıştır. Çok sayıda orijinal eser vermenin yanında, Romen köylüleri arasında mevcut olan efsanelerin çoğunu edebi formlara sokmuştur.[3]
Edebi etkinlik
[değiştir | kaynağı değiştir]"Carmen Sylva" olarak Almanca, Romence, Fransızca ve İngilizce dillerinde eserler vermiştir. Şiirler, oyunlar, romanlar, kısa öyküler, denemeler, aforizmalar çalışma alanındaydı. Bazı çalışmaları özellikle dikkate değerdir:[3]
- Yayınlanan ilk eserleri 1880'de Leipzig'de çıkan "Sappho" ve "Hammerstein" adlı iki şiirdi.
- 1888'de Prix Botta ödülünü aldı. Bu ödül her üç yılda bir Académie française tarafından düzyazı aforizmaları nedeniyle verilmekteydi. Ödülü Les Pensees d'une reine (Paris, 1882), (Alman versiyonu Vom Amboss (Bonn, 1890)) çalışması ile aldı.
- Romence dinsel meditasyoni çerikli Cuvinte Sufletesci (Bükreş), 1888)kitabı önemli bir çalışmadır. Seelen-Gespräche adı altında Almancaya da (Bonn, 1890) çevrilmiştir.
"Carmen Sylva" nın birçok eseri, nedimelerinden biri olan Mite Kremnitz ile birlikte yazılmıştır; bunlar 1881 ve 1888 yılları arasında, bazı sebeplerden ötürü Dito ve İdem takma adlarıyla yayınlanmıştır. Bunlar arasında sayılabilecekler şunlardır:[3]
- Aus zwei Welten (Leipzig, 1884), roman
- Anna Boleyn (Bonn, 1886), trajedi
- In der Irre (Bonn, 1888), kısa öykülerden oluşan bir koleksiyon
- Edleen Vaughan veya Paths of Peril (Londra, 1894), roman
- Sweet Hours (Londra, 1904), şiirler (İngilizce yazılmış).
"Carmen Sylva" tarafından yapılan çeviriler arasında şunlar yer alır:[3]
- Pierre Loti'nin romantizm eseri Pecheur d'Islande'nin Almanca versiyonu.
- Paul de St Victor'un dramatik eleştirilerinin Alman versiyonları Les Deux Masques (Paris, 1881-1884)
- "Carmen Sylva" ve Alma Strettell tarafından çevrilen The Bard of Dimbovitza', Elena Văcărescu'nun Rumen halk şarkıları koleksiyonunun İngilizce çevirisi, Lieder aus dem Dimbovitzathal (Bonn, 1889), .
The Bard of Dimbovitza ilk olarak 1891'de yayınlanmış ve kısa süre sonra yeniden genişletilerek baskıları yapılmıştır. "Carmen Sylva" nın orijinal eserlerinden tercümeler, Avrupa'nın tüm ana dillerinde ve Ermenice olarak yayınlandı.[3]
Văcărescu Meselesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1881'de Romanya tahtının mirasçılarının olmaması nedeniyle Kral Carol, yeğeni Ferdinand'ı evlat edindi. Yeni evinde tamamen yabancı gibi olan Ferdinand, Elisabeth'in yardımcılarından Elena Văcărescu ile yakınlaşmaya başladı. Elena'ya çok yakın olan Elisabeth romantizmi teşvik etti, ancak ikisi arasında bir evliliğin Romanya anayasası tarafından yasaklandığının da farkındaydı.
Bunun sonucunda bir nevi sürgün olan göz hapsi cezası başladı. Elisabeth (Neuwied'de ) ve Elena (Paris'te ) kaldı. Ferdinand'da aradığı gelin adayı olarak Kraliçe Victoria'nın torunu Prenses Marie'yi buldu. Ancak Ferdinand- Elena ilişkisine yaklaşımı Elisabeth'in hayalperest ve eksantrik imajını pekiştirdi
Bir kraliçe için oldukça alışılmadık bir şekilde, Wied'li Elisabeth cumhuriyetçi bir yönetim biçiminin monarşiye tercih edilebilir olduğu görüşündeydi. Bu günlüğünde de açıkça ifade ettiği bir fikirdi ama o sıralar bunu kamuoyuna açıklamadı.[4]
Unvanlar, stiller ve onurlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Unvanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 29 Aralık 1843 – 15 Kasım 1869: Majesteleri Wied Prensesi Elisabeth
- 15 Kasım 1869 – 15 Mart 1881: Ekselansları Romanya Prensesi
- 15 Mart 1881 – 27 Eylül 1914: Majesteleri Romanya Kraliçesi
- 27 Eylül 1914 – 2 Mart 1916: Majesteleri Romanya Kraliçesi Elisabeth
Başarılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulusal onur
[değiştir | kaynağı değiştir]- Almanya : Louise Nişanı
- Hohenzollern : Hohenzollern Kadını Nişanı
- Romanya : Kraliyet Nişanı, Şövalye Grand Cross[5]
- Romanya : Knight Grand Cross ve Carol Nişanı I[6]
- Romanya : Şövalye Grand Cross Romanya Yıldızı Nişanı
- Romanya : Kraliçe Elisabeth Haçı Nişanının Büyük Usta Şövalyesi [7]
- Romanya : Kral I. Carol Ruby Jubilee Madalyası
Yabancı onur
[değiştir | kaynağı değiştir]- Avusturya-Macaristan: Birinci Sınıf Yıldızlı Haç Nişanı
- Portekiz: Aziz Isabel Nişanı[8]
- Rus İmparatorluğu: Dame Grand Cross of the Order of Saint Catherine[9]
- Sırp Krallığı: Aziz Sava Nişanı
- İspanya: Kraliçe Maria Luisa Nişanı, 26 Aralık 1884[10]
- Birleşik Krallık: Victoria ve Albert Kraliyet Nişanı[11]
- Württemberg: Dame of the Order of Olga, 1880[12]
Anısına
[değiştir | kaynağı değiştir]Bükreş doğumlu Patagonya ve Tierra del Fuego kolonileri araştırmacısı Julius Popper çalışmalarının hayranıydı ve bazı keşiflere onun adını verdi.
- Sierra Carmen Silva (Şili)
- Río Carmen Silva (Arjantin, Río Chico olarak da bilinir)
- Opatija, Hırvatistan'daki Carmen Sylva'nın (Šetalište Carmen Sylve) orman yolu
- Villa Carmen Sylva (Domburg)[13]
- Villa Carmen Sylva (Varese)[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Pakula, p. 144.
- ^ Hibbert, pp. 40-41.
- ^ a b c d e f kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Elizabeth of Rumania". Encyclopædia Britannica. 9 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 286. Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık
- ^ Eugen Wolbe, Carmen Sylva, Leipzig, 1933. s. 137.
- ^ Queen Elisabeth wearing the Grand Cross of the Order of the Crown and The Decoration of the Cross of Queen Elisabeth
- ^ "Ordinul Carol I". Familia Regala. 4 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "Romanian Personalities - Carmen Sylva". www.romanianculture.org. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "Image". 4.bp.blogspot.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "Guía Oficial de España". Guía Oficial de España: 169. 1887. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2019.
- ^ An Almanack for the Year of Our Lord ... J. Whitaker. 1897. s. 110.
- ^ Hof- und Staats-Handbuch des Königreich Württemberg (1907), "Königliche Orden" p. 136
- ^ "Villa Carmen Sylva - VVV Zeeland". VVV Zeeland. 2 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "C'è un cartiglio in Villa Sylva Svelerà il mistero della regina?". 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
Kitaplar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Eugen Wolbe, "Carmen Sylva", Leipzig, 1933
- Gabriel Badea-Päun, Carmen Sylva - Uimitoarea Regină Elisabeta a României, 1843-1916, Bükreş, Humanitas, 2003, 2007'de ikinci baskı, 2008'de üçüncü baskı;978-973-50-1101-7
- Gabriel Badea-Päun, Jean-Jules-Antoine Lecomte du Nouÿ (1842-1923) à la cour royale de Roumanie, dans Bulletin de la Société de l'Historie de l'Art Français, Année 2005, Paris, 2006, s. 257-81.
- Edward VII: The Last Victorian King. New York: Palgrave Macmillan. 2007.
- An Uncommon Woman: The Empress Frederick, Daughter of Queen Victoria, Wife of the Crown Prince of Prussia, Mother of Kaiser Wilhelm. New York: Simon and Schuster. 1995. ISBN 0-684-84216-5.0-684-84216-5
- Zimmermann, Silvia Irina: Der Zauber des fernen Königreichs. Carmen Sylvas „Pelesch-Märchen“, (Magisterarbeit Universität Marburg 1996), ibidem-Verlag, Stuttgart, 2011, 180 sayfa;978-3-8382-0195-5 .
- Zimmermann, Silvia Irina: Die dichtende Königin. Elisabeth, Prinzessin zu Wied, Königin von Rumänien, Carmen Sylva (1843-1916). Selbstmythisierung und prodynastische Öffentlichkeitsarbeit durch Literatur, (Doktora tezi Marburg Üniversitesi 2001/2003), ibidem-Verlag, Stuttgart, 2010, 482 sayfa;978-3-8382-0185-6 .
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wied Prensi Arşivi Araştırma Merkezi Carmen Sylva 20 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Carmen Sylva - 3 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tom's Place'de Romanya'dan Regina Elisabeta (tkinter.org) - onun tarafından ve onun hakkında çalışıyor, gazete ve dergilerden galeri
- +Carmen Carmen Sylva çalışmaları – Gutenberg Projesi
- Works by or about Elisabeth of Wied
- Carmen Sylva hakkında kitaplar ve eserlerinin yeni baskıları (Almanca)
- Kongre Kütüphanesi'nde Carmen Sylva, 29 katalog kaydı
- Newspaper clippings about Elisabeth of Wied